મિત્રો, પશ્ચિમ બંગાળ, બિહાર, ઝારખંડ, ઓરિસ્સા અને ઉત્તરપૂર્વ રાજ્યોમાં દિવાળીના પાંચ દિવસીય તહેવાર દરમિયાન કાલિકા પૂજાનુ વિશેષ મહત્વ છે. ઘણી જગ્યાએ નરક ચતુર્દશી ના દિવસે અને દીપાવલીના દિવસે પણ કાલિકા પૂજા થાય છે. દીપાવલી ના પર્વની મધ્યરાત્રિએ લોકો માતા મહાકાળીની પૂજા કરે છે. પશ્ચિમ બંગાળમા લક્ષ્મી પૂજા દશેરાના ૬ દિવસ પછી કરવામા આવે છે, જ્યારે કાલી પૂજા દિવાળી ના રોજ કરવામા આવે છે. નરક ચતુર્દશીના દિવસે એવી ધાર્મિક માન્યતા છે કે, વહેલી સવારે તેલથી કાળી માતાને તેલથી સ્નાન કરાવો અને કુમકુમ લગાડો તથા તેમની પૂજા કરો.
ઓડિશામા પહેલા દિવસે ધનતેરસ , બીજા દિવસે મહાનિષા અને કાલિ પૂજા, ત્રીજા દિવસે લક્ષ્મી પૂજા, ચોથા દિવસે ગોવર્ધન અને અન્નકૂટ પૂજા અને પાંચમા દિવસે ભાઈબીજની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. અહીં આદિ કાલિ પૂજનનું ઘણું મહત્વ છે. બિહાર અને ઝારખંડમાં દિવાળી નિમિત્તે હોળી જેવું વાતાવરણ બનાવવામાં આવે છે. અહીં દિપાવલીનો તહેવાર ખૂબ ધૂમધામથી ઉજવવામાં આવે છે. અહીં પરંપરાગત ગીતો, નૃત્ય અને પૂજા-પાઠ કરવામાં આવે છે. મોટાભાગના વિસ્તારોમાં કાલિ પૂજા મહત્વપૂર્ણ છે.
તેવી જ રીતે દિપાવલીના દિવસે આસામ, મણિપુર, નાગાલેન્ડ, મેઘાલય, ત્રિપુરા, અરુણાચલ, સિક્કિમ અને મિઝોરમમાં કાલી પૂજાનુ વિશેષ મહત્વ છે. આ પર્વની મધ્યરાત્રિ તંત્ર સાધના માટે સૌથી શ્રેષ્ઠ માનવામા આવે છે તેથી, જે લોકો તંત્રને અનુસરે છે તેઓ આ દિવસે અનેક પ્રકારની સાધના કરે છે. જો કે, આ દિવસે દીવા પ્રગટાવવાનો, પરંપરાગત વાનગીઓ બનાવવાનો, મીઠાઇ ખાવાનો અને ફટાકડા ફોડવાનો પણ ટ્રેન્ડ છે.
રાક્ષસો ની હત્યા કર્યા પછી પણ જ્યારે મહાકાળી નો ક્રોધ ઓછો થયો ના હતો ત્યારે પ્રભુ મહાદેવ સ્વયમ તેમના પગ પર સૂઈ ગયા હતા. પ્રભુ મહાકાળી નો ક્રોધ ભગવાન મહાદેવના શરીરના માત્ર સ્પર્શથી સમાપ્ત થયો. આ સ્મૃતિમા લક્ષ્મી ની પૂજા તેના શાંત સ્વરૂપની શરૂઆત થઈ. જ્યારે તે જ રાત્રિમા કેટલાક રાજ્યોમાં તેમની રજરૂપલી કાલીની પૂજાનો નિયમ પણ છે. એવું પણ કહેવામાં આવે છે કે આ દિવસે માતા કાલીનો જન્મ થયો હતો. ખરેખર માતા સતીના મોટાભાગના શક્તિપીઠો આ રાજ્યોમાં સ્થિત છે અને આ રાજ્યોનો મૂળ ધર્મ શક્તિ ધર્મ છે.
દુષ્ટ અને પાપીઓને મારવા માટે માતા દુર્ગાએ માતા કાલી તરીકે અવતાર લીધો. એવુ માનવામા આવે છે કે, માતા કાલી ની પૂજા કરવાથી જીવનના તમામ દુ:ખો નો અંત આવે છે અને શત્રુઓ નો નાશ થાય છે. એવું કહેવામાં આવે છે કે, માતા કાલી ની પૂજા કરવાથી પણ કુંડળીમાં બેસતા રાહુ અને કેતુ શાંત થાય છે. મોટાભાગે સ્થળોએ તંત્ર સાધના માટે મા કાલીની પૂજા કરવામાં આવે છે.
માતા કાલીની પૂજા બે રીતે કરવામાં આવે છે, એક સામાન્ય છે અને બીજી તંત્રની ઉપાસના. કોઈપણ સામાન્ય પૂજા કરી શકે છે. માતા કાલીની સામાન્ય પૂજામાં એક સો આઠ ગોળના ફૂલ, બેલપત્ર અને માળા, માટીના દીવા અને દુર્વા અર્પણ કરવાની પરંપરા છે. આ ઉપરાંત માતાને મોસમી ફળ, મીઠાઈ, ખીચડી, ખીર, તળેલી શાકભાજી અને અન્ય વાનગીઓ પણ અર્પણ કરવામા આવે છે. આ ઉપાસનામાં સવારથી રાતના ઉપવાસ, ઘરનો આનંદ, હવન અને માળા વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
આવાજ સરસ લેખો ની અપડેટ માટે અમારા ફેસબુક પેજને લાઈક કરી સાથે સાથે FOLLOWING માં જઈ SEE FIRST કરજો એટલે તમને તરત અપડેટ મળશે.
જો તમને આ માહિતી સારી લાગી હોય તો અમને કમેન્ટ સેક્શન માં જરૂર જણાવજો. આવી અવનવી માહિતી જાણવા માટે અમારું પેજ “જીગલો ગુજરાતી” લાઈક કરો અને તમારા મિત્રો તથા સગા સંબંધીઓ સાથે શેર જરૂર કરજો.
નોંધ : આ લખાણ ની કોપી કરતા પહેલા અમારી લેખિત મંજુરી લેવી જરૂરી છે.- JigloGujarati Team
લોકો તેમના ચહેરાની સુંદરતા વધારવા માટે નવી રીતો અપનાવી રહ્યા છે. દરેક વ્યક્તિ ઈચ્છે છે…
શાસ્ત્રોમાં ઘણી પદ્ધતિઓ ઉલ્લેખિત છે, જેની મદદથી આપણે દેવ-દેવીઓના આશીર્વાદ મેળવી શકીએ છીએ. તમને જણાવી…
મહાબલી હનુમાનજી ને આ ધરતી ઉપર અજર-અમર દેવ માનવામાં આવે છે.અને એવું પણ માનવામાં આવે…
મિત્રો, જો તમને આ શિયાળાની ઋતુમા તાવ આવે છે, જેનો અર્થ એ છે કે તમને…
મિત્રો, દરરોજ યોગ્ય નાસ્તો કરવો આરોગ્ય માટે મહત્વપૂર્ણ છે. તમે દિવસમાં જે કેલરીનો વપરાશ કરો…
મિત્રો, કારકિર્દીનો નિર્ણય લેવો એ સૌ કોઈના જીવનકાળમા ખુબ જ મહત્વપૂર્ણ કાર્ય છે. ડિગ્રી પ્રાપ્ત…
This website uses cookies.